Onze erkende tabakoloog, Johan Swennen, werd in het programma ROB weekend geïnterviewd

 

1) Video (28/12/19):

https://www.robtv.be/programmas/rob-weekend-stoppen-met-roken-in-het-nieuwe-jaar-zo-begin-je-eraan-90698?sfns=mo

 

2) Vooraf gaande was er ook een schriftelijk interview:

(het schriftelijk interview is niet identiek aan de uitzending)

• Binnenkort is het de periode van de goede voornemens

Inderdaad, in onze multidisciplinaire praktijk, Het gezonde huis in haasrode, merken we dat vaak op. Mensen komen bij ons om gezonder te eten, meer te bewegen, te stoppen met roken, … kortom om meer zorg te dragen voor zichzelf en een balans te zoeken waarbij ze zich beter voelen en gelukkiger zijn.

• Jij bent naast personal trainer en psycholoog ook tabakoloog: wat is dat precies?

Inderdaad ik ben tabakoloog in Het gezonde huis en het MCH in Leuven.

Een tabakoloog is iemand die gespecialiseerd is mensen te helpen met stoppen met roken. Om erkend tabakoloog te worden dien je al een vooropleiding te hebben. De meeste tabakologen zijn psychologen, zoals ik, of artsen die een bijkomende universitaire opleiding tabakologie hebben gevolgd om mensen te helpen stoppen met roken. Maar ook andere beroepen in de gezondheidszorg zoals apotheker of tandarts, … zijn mogelijk.

• Erkend tabakoloog lijkt me een redelijk onbekend beroep?

Inderdaad, spijtig genoeg is het nog niet heel gekend. De meesten vinden mij via de huisarts of via het googlen van “rookstopbegeleiding”. Maar het woord “erkend tabakoloog” is nog niet goed gekend.
Ik heb zelfs eens iemand bij mij gehad die in de wachtzaal pas te weten kwam dat ik tabakoloog was. Letterlijk betekent tabakoloog, de leer van tabak. De persoon in kwestie dacht bijgevolg dat ik voor de tabaksindustrie werkte en uiteraard vond hij dat dan maar raar.
Een tabakoloog is inderdaad iemand die veel over tabak heeft gestudeerd maar niet om de tabaksindustrie te helpen maar net om mensen te helpen stoppen met roken. 

• Waarom is het belangrijk dat mensen stoppen met roken? (Dat lijkt misschien een overbodige vraag, maar het is denk ik wel interessant om nog eens te herhalen waarom roken niet goed voor je is.) 

De meeste gekende reden is wellicht dat het ongezond is voor ons lichaam. Als je weet dat meer dan de helft sterft aan zijn sigaret en nog veel meer mensen daar lichte tot zware fysieke gevolgen van heeft, is dit uiteraard belangrijk.
Ik ben echter geen voorstander van mensen schrik aan te jagen. Dat geeft alleen maar stress en een roker is geneigd om bij stress te gaan roken. Bovendien is een roker enorm getraind om dit te minimaliseren. Hij krijgt immers 20 keer per dag de indruk dat hij daar helemaal niet aan dood gaat.

Een minder gekende maar goede reden is dat het ook ongezond is voor onze mentale gezondheid. Hoewel rokers geloven dat een sigaret goed is tegen stress, merken we tegen hun verwachting in dat als je langere tijd gestopt bent met roken, je minder last krijg van stress, je minder piekert en zorgen maakt, dat je zelfvertrouwen stijgt, dat je minder kans op depressies hebt en je in het algemeen gelukkiger wordt. Ook de concentratie blijkt te stijgen als je een langere tijd gestopt bent met roken. We zien zelfs een lichte stijging in intelligentie testen, wellicht ten gevolge van de betere concentratie. Je wordt dus mentaal gezonder en gelukkiger.

Met andere woorden ga je niet enkel langer maar vooral kwaliteitsvoller leven als je langere tijd gestopt bent. Dit is echter tegen de verwachtingen van de meeste rokers.  Ik vind dit dus een belangrijke reden om te stoppen met roken en gestopt te blijven hoewel dat rokers die mij contacteren dit initieel niet aangeven als reden om te gaan stoppen.

Daarnaast zijn er ook wel rokers die aangeven dat ondanks dat ze zijn beginnen te roken omdat roken een gevoel van vrijheid gaf, ze meer en meer opmerken dat ze er slaaf van zijn geworden. Het is immers ook een verslaving. Velen willen dan ook stoppen om terug een stuk vrijheid te winnen.

• Waarom vinden sommige mensen het zo moeilijk om te stoppen met roken? 

Roken is een verslaving. Mensen worden slaaf aan hun sigaret wat inhoudt dat ze een gevoel van controle verlies hebben. Bijgevolg geloven ze vaak niet dat ze kunnen stoppen met roken.

We maken even de vergelijking met vliegen:
Zou je graag kunnen vliegen? Wellicht wel
Geloof je dat je kan vliegen? Wellicht niet
Ben je gemotiveerd om er alles voor te doen om te leren vliegen? Wellicht niet omdat je niet geloofd dat je het gaat kunnen. Nochtans zijn er in het verleden mensen geweest die daar anders overdachten. Hoewel ze raar werden bekeken zijn ze er dan toch ingeslaagd om een deltavlieger, vliegtuig, parachute, helikopter, … te maken. Geloven is dus belangrijk om er echt te willen aan werken. En hoewel we misschien niet echt zelf kunnen vliegen, kunnen we wel echt stoppen met roken.

Het probleem voor velen is dat ze dus niet 100% geloven:
- Ze geloven niet dat ze kunnen stoppen met roken.
- Ze geloven dat het heel moeilijk en zwaar zal zijn. De angst en stress de week voor de stop is vaak zelfs groter dan de week na de stop.
- ze geloven niet dat ze even gelukkig kunnen zijn zonder sigaret.

Met adequate begeleiding merken ze echter vaak op dat ze wel kunnen stoppen, dat stoppen zelfs best meevalt en dat ze zich op termijn niet enkel fysiek maar ook mentaal beter gaan voelen.

Daarnaast weten mensen vaak ook niet goed wat helpt en gebruiken ze wel vaker technieken die het moeilijker maken om gestopt te blijven (vechten tegen de drang, “moeten”, …)

• Wie kan er bij jou terecht? Iedereen, of mensen die echt specifieke moeilijkheden hebben? 

Iedereen is welkom. De meest logische assumptie is dat iemand rookt en bij mij komt om zijn stop voor te bereiden.
Het gebeurt echter ook dat iemand gestopt is en het moeilijk heeft. Uiteraard steun ik deze mensen ook graag.
Het kan zelfs zijn dat je niet echt wilt stoppen maar twijfelt. Ook dan ben je welkom. Iedereen heeft immers zelf de keuze en verantwoordelijkheid om te roken of niet. Niemand moet van mij stoppen met roken. Ik wil niets afpakken. Ik geloof wel als je het volledige verhaal kent, dat je wilt stoppen met roken. Ik wil dat mensen zich bevrijdt gaan voelen van hun sigaret.

• Hoe help jij hen? Hoe gaat dat concreet in z'n werk? 

Een zeer begrijpelijke vraag. Hoewel dit van persoon tot persoon kan verschillen zal ik proberen om hier toch zo concreet mogelijk op te antwoorden. Ik werk wetenschappelijk onderbouwd maar aangepast aan de persoon. Iedereen is immers anders. Een rookstoptraject is dus ook anders afhankelijk van de persoon. De ene stopt vanzelf maar heeft moeite om gestopt te blijven, een ander stopt moeilijk maar eens hij gestopt is gaat het veel gemakkelijker, een andere persoon weet zelfs nog niet of hij uberhaupt wenst te stoppen en nog een andere persoon is misschien als gestopt. De ene persoon rookt vooral bij sociale gelegenheden en de andere voelt zich net marginaal als hij rookt en rookt vooral als hij zich alleen voelt. Al deze personen hebben nood aan een andere aanpak.

Om toch iets concreter te gaan:
Meestal zie ik mensen wekelijks tot dat ze gestopt zijn en dan afhankelijk van het vertrouwen dat ze hebben beginnen we meer en meer te spreiden. Een eerste gesprek is dan gewoonlijk een kennismakingsgesprek waarbij ik hun gewoontes en motivatie om te stoppen en te roken beter leer kennen. Daarna volgt vaak uitleg over de verslaving en allerlei hulpmiddelen. Andere thema’s die vaak aanbod komen zijn, stopdatum plannen en voorbereiden, hoe omgaan met craving, wat te doen op moeilijke momenten, je verslavingsmonstertje leren kennen, voordelen van stoppen, …

• Heb je concrete rookstoptips voor mensen die graag zelf willen stoppen met roken? En hoe ze dat kunnen volhouden? 

Een rare tip misschien maar plan je herval niet in.
Verzwijg je stop niet omdat je schrik hebt dat je terug gaat roken.
Hou geen sigaretten op zak voor het geval je het te moeilijk gaat hebben.

Denk na over wat je wel wilt doen, hoe je je gaat voelen als je langere termijn gestopt bent met roken. Plan en bereid je voor.

Herval je? Dat is niet erg. Wandelen is voor velen vanzelfsprekend geworden, nochtans hebt je dit ook maar door vallen en opstaan geleerd.
Stel je de vraag:
- wat heeft me in het verleden geholpen? Al was het maar om één sigaret te laten. Bijvoorbeeld een glas water drinken. Kan ik dit soms opnieuw gebruiken?
- wat ging er mis? Wat heb ik gemist? Wat kan ik bijgevolg extra doen?

Statisch gezien kan iedereen stoppen. Het is niet omdat je een paar keer hervallen bent dat je niet kan stoppen. We zien dat mensen kunnen leren uit ervaringen ?

Weet dat tabakologen zoals ik klaar staan om te helpen. Of je nu gelooft dat je kan stoppen of niet.
- Ik heb al mensen geholpen die dachten dat ze konden stoppen maar het wel verstandig vonden om professionele hulp te gebruiken als het toch bestond
- en ik heb ook al de eer en het plezier gehad om mensen te zien stoppen die zich tijdens de eerste sessie omschreven als een “hopeloos en reddeloos geval”.

Weet dat er voor erkende tabakologen tegemoetkoming is vanuit de vlaamse overheid voor wie in Vlaaderen woont of dat er gedeeltelijke terugbetaling is voor wie niet in Vlaanderen woont.

Wens je te stoppen met roken?

Voor rookstopbegeleiding contacteer Johan Swennen via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of 0495/37 44 93